بیماری زرد زخم چیست و روش درمان آن

زرد زخم چیست؟

بیماری زرد زخم یک عفونت پوستی شایع و مسری است. باکتری هایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس یا استرپتوکوکوس پیوژنس لایه های خارجی پوست را که اپیدرم نامیده میشود آلوده میکنند. صورت، بازوها و پاها اغلب تحت تأثیر قرار میگیرند.

هرکسی میتواند مبتلا شود، اما معمولاً در کودکان، به ویژه در سنین 2 تا 5 سال، بیشتر دیده میشود. عفونت اغلب با بریدگی جزئی، گزش حشرات یا بثوراتی مانند اگزما و از هر ناحیه ای که پوست صدمه دیده باشد، شروع میشود. اما میتواند روی پوست سالم هم ایجاد شود.

زرد زخم اولیه و ثانویه

زرد زخم اولیه زمانی اطلاق میشود که پوست سالم آلوده شود و در صورتی که پوست صدمه دیده درگیر شود زرد زخم ثانویه نامیده میشود. تمایز این دو نوع همیشه آسان یا ضروری نیست.

زرد زخم یک بیماری قدیمی است. این نام به قرن 14 میلادی در انگلستان برمیگردد و از واژه لاتین impetere به معنی حمله است. “حمله” توصیف مناسبی برای این عفونت است که به راحتی گسترش میابد. باکتری ها در شرایط گرم و مرطوب رشد میکنند. بنابراین زرد زخم فصلی است و در تابستان و پاییز و در آب و هوای شمالی به اوج خود میرسد. در آب و هوای گرم و مرطوب در تمام طول سال اتفاق میافتد.

برآورد میشود 162 میلیون کودک در سراسر جهان در هر زمان دارای زرد زخم باشند. این بیماری بیشتر در کشورهای در حال توسعه و در مناطق فقیرنشین کشورهای صنعتی شایع است. بیشترین تعداد موارد در مناطقی مانند اقیانوسیه است که استرالیا، نیوزیلند و چندین کشور دیگر را شامل میشود.

علل ایجاد زرد زخم

طبق گزارشات کلینیک زخم فرسام زرد زخم عفونت ناشی از سویه های باکتری های استاف یا استرپتوکوک است. این باکتری ها میتوانند از طریق مناطق صدمه دیده پوست در اثر بریدگی، خراش، گزش حشرات یا بثورات پوستی وارد بدن شوند. این شرایط میتواند مسری باشد.

در صورت لمس زخم های فرد مبتلا یا مواردی مانند حوله، لباس یا ملحفه ای که فرد استفاده کرده است، این باکتری میتواند منتقل شود. با این حال، این باکتری ها در محیط زیست ما شایع هستند و اکثر افرادی که با آنها تماس میگیرند لزوماً دچار التهاب نمیشوند. برخی از افراد به طور معمول باکتریهای استاف را در داخل بینی خود حمل میکنند. اگر باکتری به پوست آنها سرایت کند ممکن است آلوده شوند.

چرا به بیماری زرد زخم دچار میشویم؟

بزرگسالان و کودکان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به زرد زخم هستند اگر:

• در آب و هوای گرم و مرطوب زندگی کنید
• دیابت داشته باشند
• تحت دیالیز باشند
• دارای سیستم ایمنی ضعیف باشند، مانند HIV
• بیماری پوستی مانند اگزما، درماتیت یا پسوریازیس داشته باشند
• آفتاب سوختگی یا سوختگی دیگری داشته باشند
• دچار عفونت های خارش دار مانند شپش، گال، هرپس سیمپلکس یا آبله مرغان شوند
• صدمه با نیش حشرات یا پیچک سمی داشته باشند
• ورزش های تماسی بازی کنند

علائم بیماری

اولین نشانه های زرد زخم، زخم های مایل به قرمز روی پوست است که اغلب در اطراف بینی و لب ها دیده میشوند. این زخم ها به سرعت تبدیل به تاول های پر ترشح شده و دچار ترکیدگی میشوند و سپس پوسته ای مایل به زرد ایجاد میکنند.

خوشه های تاول ممکن است گسترش یابد تا قسمت بیشتری از پوست را بپوشاند. گاهی اوقات لکه های قرمز پوسته ای مایل به زرد ایجاد میکنند بدون اینکه تاول دیده شود. زخم ها ممکن است خارش دار و گاهاً دردناک باشند. بعد از مرحله پوسته، علائم قرمزی ایجاد میکنند که بدون بجای گذاشتن جای زخم محو میشوند.

نوزادان کمتر به زرد زخم مبتلا میشوند، در زرد زخم نوزادان تاول های بزرگتری در اطراف منطقه پوشک یا چین های پوستی دیده میشود. این تاول ها پر از ترشحات بوده و خیلی زود ترکیده می شوند و یک لبه پوسته پوسته به نام کلارت برجای میگذارند. زرد زخم میتواند ناراحت کننده باشد. گاهی اوقات، ممکن است تورم غدد در ناحیه ابتلا یا تب بوجود آید.

تشخیص زرد زخم

اگر مشکوک به ابتلا به زرد زخم هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما معمولاً میتواند عفونت را از طریق معاینه تشخیص دهد.

اگر با درمان زخم ها برطرف نشد، پزشک ممکن است بخواهد باکتری ها را کشت دهد. این شامل گرفتن کمی ترشحات خارج شده از زخم و آزمایش آن برای بررسی اینکه چه نوع باکتری باعث ایجاد آن شده است تا مشخص شود کدام آنتی بیوتیک ها بهترین عملکرد را در برابر آن دارند.

درمان زرد زخم

آنتی بیوتیک ها در مقابله با زرد زخم موثر هستند. نوع آنتی بیوتیک شما به میزان گستردگی یا شدت تاول ها بستگی دارد. اگر فقط در ناحیه کوچکی از پوست التهاب وجود داشته باشد، آنتی بیوتیک های موضعی درمان ارجح هستند. گزینه ها شامل کرم یا پماد موپیروسین Bactroban) یا( Centany  و پماد رتاپامولین (Altabax) هستند.

اگر زرد زخم  شدید یا گسترده باشد، پزشک میتواند برای درمان زخم آنتی بیوتیک خوراکی مانند آموکسی سیلین / کلاولانات (آگمنتین)، سفالوسپورین های خاص یا کلیندامایسین (کلئوسین) تجویز کند. این داروها ممکن است سریعتر از آنتی بیوتیک های موضعی عمل کنند، اما لزوما در رفع عفونت بهتر نیستند.

آنتی بیوتیک های خوراکی همچنین میتوانند عوارض جانبی بیشتری نسبت به آنتی بیوتیک های موضعی مانند حالت تهوع ایجاد کنند. با درمان، زرد زخم معمولاً طی 7 تا 10 روز بهبود می یابد. اگر عفونت زمینه ای یا بیماری پوستی وجود داشته باشد، بهبود عفونت ممکن است بیشتر طول بکشد.

زرد زخم در بزرگسالان:

گرچه زرد زخم در کودکان کم سن بیشتر است، بزرگسالان نیز میتوانند به آن مبتلا شوند. از آنجا که بسیار مسری است، بیماری از طریق هر تماس نزدیک گسترش میابد. بزرگسالانی که ورزش می کنند اغلب از طریق تماس پوست به پوست به آن مبتلا می شوند. علائم بیماری در بزرگسالان زخم های اطراف بینی و دهان یا سایر مناطق در معرض بدن است. به طور کلی، زرد زخم یک بیماری خفیف پوستی است، اما خطر عوارض بزرگسالان بیشتر از کودکان است.

عوارض

این عوارض شامل:

• گلومرولونفریت حاد پس از استرپتوکوک
• سلولیت
• لنفانژیت
• سپسیس

زرد زخم در کودکان نوپا:

کودکان نوپا در گروه سنی هستند که بیشترین احتمال ابتلا به زرد زخم را دارند. به نظر میرسد این عفونت در کودکان خردسال نسبت به بزرگسالان متفاوت است. والدین ممکن است زخم هایی را در اطراف بینی و دهان کودک خود و همچنین در قسمت تنه، دست ها، پاها و در منطقه پوشک مشاهده کنند.

در كودكان كوچك، غالباً علت آن خراشيدن محل گزش حشره يا خراشيدن پوست است. خراشیدن باعث میشود باکتری ها وارد پوست شوند. ادامه خراش میتواند عفونت جدی تری ایجاد کند یا منجر به زخم شود. والدین میتوانند با پوشاندن زخم ها و کوتاه کردن ناخن های فرزندشان از بروز عوارض جلوگیری کنند.

مراحل زرد زخم بر اساس نوع:

سه نوع زرد زخم بر اساس باکتری های ایجاد کننده و زخم های تشکیل شده وجود دارد. هر نوع یک سری مراحل را طی میکند.

• زرد زخم بدون تاول

زرد زخم غیر پوستی عمدتا توسط استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد میشود. این شایع ترین نوع این بیماری است که تخمین زده میشود 70 درصد مبتلایان باشد.

مراحل زیر را طی میکند:

این بیماری معمولاً با زخم های مایل به قرمز و خارش دار در اطراف دهان و بینی شروع می شود.

زخم ها باز میشوند و پوست قرمز و تحریک شده در اطراف آنها ایجاد میشود.

پوسته ای به رنگ زرد مایل به قهوه ای ایجاد میشود.

وقتی پوسته ها بهبود میابند، لکه های مایل به قرمز وجود دارد که محو می شوند و جای زخمی ندارند.

• زرد زخم تاولی

زرد زخم تاولی تقریباً همیشه توسط باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد میشود. این نوع زرد زخم معمولاً تاول های بزرگتر را تشکیل میدهد که پر از مایع شفاف است و ممکن است تیره و کدر شود. تاولها از قسمتهای پوست سالم شروع میشوند که توسط مناطق مایل به قرمز احاطه نشده اند. تاولها شل و شفاف میشوند و سپس باز میشوند.

زخم مایل به زرد و پوستی در ناحیه باز شدن تاول ها ایجاد میشود. تاول ها معمولاً هنگام بهبودی جای زخمی ندارند.

• اکتیما

این عفونت جدی تر بسیار کمتر شایع است. در صورت عدم درمان زرد زخم این نوع از زرد زخم ایجاد می شود. اکتیما نسبت به سایر اشکال در پوست عمیق تر شده و شدت آن بیشتر است.

این عفونت تاول های دردناکی روی پوست باسن، ران، پاها، مچ پا و پا ایجاد می کند. تاول ها به زخم های پر از چرک با پوسته ضخیم تر تبدیل می شوند. اغلب، پوست اطراف زخم ها قرمز میشود. زخمهای اکتیما به آهستگی بهبود میابند و ممکن است پس از بهبود جای زخم ایجاد کنند.

چطور از زرد زخم پیشگیری کنیم

کودکان مبتلا به زرد زخم  باید در خانه بمانند تا جایی که دیگر مسری نباشند. بزرگسالانی که در مشاغلی مشغول به کار هستند که از نزدیک تماس با دیگران دارند، باید از پزشک خود بپرسند که بازگشت به کار برای آنها بی خطر است یا نه.

بهداشت خوب اولین راه  جلوگیری از انتشار بیماری است.

به نکات زیر توجه کنید:

• دستها را مرتب بشویید تا باکتریهای پوست را کاهش دهید.
• روی هر گونه زخم پوستی یا گزش حشرات را پانسمان کنید.
• ناخن های خود را کوتاه و تمیز نگه دارید.
• زخمهای باز را لمس یا خراش ندهید. این باعث گسترش عفونت میشود.
• هر آنچه در تماس با بیمار مبتلا به زرد زخم بوده است را در آب داغ و سفید کننده لباسشویی بشویید.
• ملافه های تخت، حوله ها و لباس هایی را که غالباً با زخم ها تماس می گیرند، عوض کنید تا جایی که دیگر زخم ها مسری نباشند.
• سطوح، وسایل و اسباب بازی هایی را که ممکن است در اثر تماس با بیمار آلوده باشند را تمیز و ضد عفونی کنید.
• هیچ وسیله شخصی را با کسی که دارای بیماری است به اشتراک نگذارید.

آیا زرد زخم مسری است؟

زخم های باز بسیار مسری هستند. خراشیدن زخم ها میتواند عفونت را از یک مکان روی پوست شما به یک فرد دیگر منتقل کند. عفونت همچنین میتواند از هر چیزی که فرد آلوده لمس میکند گسترش یابد. از آنجا که این بیماری به راحتی گسترش میابد، گاهی اوقات بیماری زرد زخم را بیماری مدرسه مینامند. این بیماری میتواند به سرعت از كودكی به كودك دیگر در كلاس یا مركز مراقبت شبانه روزی كه كودكان در تماس نزدیك با یکدیگر هستند، سرایت كند. به همین دلیل، در خانواده ها نیز به راحتی گسترش می یابد.

بهداشت کلید مهار شیوع این بیماری است. تمام مواردی را که ممکن است در اثر تماس با عفونت درگیر شود، از جمله لباس، ملافه، حوله، اسباب بازی یا وسایل ورزشی بشویید و ضد عفونی کنید. آنتی بیوتیک های موضعی مانند موپیروسین معمولاً میتوانند در طی چند روز باعث از بین رفتن بیماری شوند و مدت مسری بودن بیماری را کوتاه کنند. آنتی بیوتیک های خوراکی پس از 24 تا 48 ساعت مسری بودن عفونت را متوقف میکنند.